آینده‌پژوهی امنیت اجتماعی در نظام شهری ایران: شاخص‌شناسی برای تبیین، سنجش و اولویت‌بندی

نویسندگان

  • رسول افسری دانشجوی دکتری شهرسازی دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران
  • رضا خیرالدین دانشیار گروه شهرسازی دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران
  • مصطفی بهزادفر استاد گروه شهرسازی دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران
چکیده مقاله:

هیچ عنصری برای پیشرفت، توسعه و شکوفایی استعدادهای یک جامعه مهمتر از عنصر امنیت و تامین آرامش در جامعه نیست. توسعه اجتماعی و خلاقیت بدون امنیت مکان ناممکن خواهد بود. بررسی مفهوم و  تبیین شاخص­های امنیت اجتماعی به عنوان یک ابزار مفید برای سیاست‌های عمومی و تصمیم‌گیری در امور شهری بوده و یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. تبیین و توصیف امنیت اجتماعی نظام شهری در آینده می­تواند از بروز انواع ناهنجاری­های اجتماعی بکاهد. این پژوهش با واکاوی و تدوین ابعاد تبیین­کننده امنیت اجتماعی نظام شهری ایران از منظر آینده‌پژوهی برای پاسخ به این سوال که کدام تعریف و نظام شاخص‌سازی برای تبیین امنیت اجتماعی در نظام شهری ایران مناسب است، از روش توصیفی– تحلیلی، تحلیل عاملی­اکتشافی و تحلیل شبکه‌ای استفاده می‌کند. ابزار تحقیق نیز بدین شرح می­باشد‌که، ابتدا منابع کتابخانه‌ای و پایگاه­های مجلات تخصصی مرتبط با حوزه امنیت و طرح‌های پژوهشی انجام شده توسط سازمان‌های مرتبط مورد جستجو و مطالعه قرار گرفته، سپس با تحلیل مطالعات انجام شده و تدقیق و تبیین آنها شاخص‌های اصلی عمومی احصاء گردید. بر اساس یافته‌های تحقیق، ابعاد اصلی برای سنجش امنیت اجتماعی در نظام شهری ایران شامل بُعد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، سیاسی، امنیت جانی و ناموسی، دینی و اسلامی، زیست محیطی و محیطی (کالبدی - فضایی) می‌باشد که بر اساس مؤلفه‌ها و شاخص‌های کاربردی در سکونت‌گاه‌­های شهری احصاء گردیدند. در نهایت بر اساس تلفیق تحلیل عاملی و تحلیل شبکه­ای اولویت‌بندی مؤلفه‌ها و شاخص‌ها در نظام شهری آینده به دست آمد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جایگاه فرهنگ در برنامه‌ریزی توسعه شهری برای افزایش امنیت اجتماعی

این مقاله به بررسی نقش فرهنگ و برنامه‌ریزی فرهنگی در توسعۀ شهری برای افزایش امنیت اجتماعی می‌پردازد. امروزه نقش فرهنگ در برنامه‌ریزی‌ها به‌خصوص برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای پررنگ‌تر شده و برنامه‌ریزان شهری و منطقه‌ای نیز این ضرورت را دریافته‌اند و می‌بایست فرهنگ را در برنامۀ کار خود قرار دهند، ازاین‌رو هر نوع برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای باید بحث فرهنگ و هویت فرهنگی را در برنامه کار خود قرار دهد....

متن کامل

امنیت شهری؛ فضاهای عمومی بررسی و سنجش سطح امنیت پارک­های شهری در منطقه 2 شهر قم

      امروزه مقوله امنیت شهری بویژه در فضاهای عمومی مانند پارک‏ها و فضاهای سبز که همواره مأمنی برای آرامش، آسایش و تفریح شهروندان است، حائز اهمیت بسیاری است. در این زمینه پژوهش حاضر با نظر به اهمیت و جایگاه بحث امنیت در عرصه­های مختلف زندگی اجتماعی به عنوان مقوله بنیادی نیاز انسان، به مطالعه این موضوع در سطح پارک‏های منطقه 2 شهر قم (محدوده پژوهشی) که به عنوان پرجمعیت‏ترین و مهاجرپذیرترین منطقه ...

متن کامل

امنیت پایدار نظام جمهوری اسلامی ایران ؛ الگویی برای تبیین و اجرای سیاست های کلان

امنیت پایدار از جمله موضوعات سیاست های کلان برنامه پنجم توسعه  نظام جمهوری اسلامی ایران است که ابعاد تبیینی و اجرایی آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از این رو پرسش اصلی در این مقاله این است که« چگونه می توان سیاست های کلان امنیت پایدار را تبیین و اجرایی ساخت؟» در پاسخ تلاش شده با نظر داشت مضامین و محتوای ایده های سیاست های کلی ،الگویی کلان در ابعاد نظری وراهبردی جهت تمهید مقدمات تبیینی و اجرا...

متن کامل

تبیین ارتباط بین فضای شهری و احساس امنیت اجتماعی در شهر تهران

افراد با زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی متفاوت، تصورات گوناگونی از امنیت و احساس امنیت دارند. پژوهش حاضر، به­دنبال تبیین و توضیح شکل­گیری این تصورات است. این پژوهش، پیمایشی است و در آن، اطلاعات به‌وسیلۀ پرسشنامه جمع‌آوری شده است. برای تعیین چارچوب نظری تحقیق، از نظریه­های دو حوزۀ احساس امنیت و تحلیل فضای شهری بهره گرفته شد. جامعۀ آماری تحقیق شامل شهروندان ساکن شهر تهران است که 650 نفر از آن­ها به ر...

متن کامل

امنیت شهری؛ فضاهای عمومی بررسی و سنجش سطح امنیت پارک­های شهری در منطقه ۲ شهر قم

امروزه مقوله امنیت شهری بویژه در فضاهای عمومی مانند پارک‏ها و فضاهای سبز که همواره مأمنی برای آرامش، آسایش و تفریح شهروندان است، حائز اهمیت بسیاری است. در این زمینه پژوهش حاضر با نظر به اهمیت و جایگاه بحث امنیت در عرصه­های مختلف زندگی اجتماعی به عنوان مقوله بنیادی نیاز انسان، به مطالعه این موضوع در سطح پارک‏های منطقه 2 شهر قم (محدوده پژوهشی) که به عنوان پرجمعیت‏ترین و مهاجرپذیرترین منطقه در میا...

متن کامل

سنجش میزان تأثیر ارزش‌های اجتماعی بر احساس امنیت شهری (مطالعه‌ی موردی: شهر تهران)

مفهوم امنیت، یکی از شاخصه‌های کیفیت زندگی در شهرهاست و آسیب‌های اجتماعی از مهمترین پیامدهای مختلف ناامنی به شمار می‌روند. در این راستا، پژوهش حاضر به دنبال سنجش میزان تأثیر ارزش‌های اجتماعی بر احساس امنیت اجتماعی در مناطق شهری است. بنابراین تحقیق حاضر مبتنی بر مباحث نظری اندیشمندانی نظیر باری بوزان، گیدنز، پارسونز در حوزه‌ی امنیت اجتماعی در فضای شهری و همچنین نظریات کلمن و پاتنام در حوزه‌ی ارزش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 16

صفحات  107- 132

تاریخ انتشار 2020-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023